صفر تا صد برق خودرو
بسیاری از ما وقتی سیستم خودرو و عوامل مربوط به حرکت خودرو به گوشمان می‌رسد، بیشتر به سیستم سوخت و بنزین و دیگر مسائل مرتبط با آن فکر می‌کنیم. اما نکته اینجاست عاملی که باعث می‌شود سوخت به اشتعال در بیاید، سیستم برق خودرو و باتری ماشین است. جدای این موضوع، برق خودرو در ماشین‌های پیشرفته‌ی امروزی که بسیاری از امکانات آن‌ها با برق کار می‌کنند، بسیار مهم و پراهمیت است. برق خودرو یکی از سیستم‌های پیچیده و حساس در خودرو است، چون امروزه تقریبا همه‌ی قسمت‌های خودرو به برق وابسته است و هر روز با پیشرفت صنعت خودرو، حساسیت این بخش از سیستم خودرو بالا و بالاتر می‌رود. در ادامه اجزای تامین کننده، سیستم توزیع برق، خرابی سیستم خودرو، برق دزدی خودرو و در کل سیستم برق خودرو را مورد بررسی قرار می‌دهیم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
اجزای تأمین کننده‌ی برق
اجزای مربوط به برق خودرو به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ دستهی اول اجزایی هستند که برق را مصرف می‌کنند و دستهی دوم اجزایی هستند که برق خودرو را تأمین می‌کنند. قطعات و اجزای اصلی تأمین کننده‌ی برق خودرو عبارتند از:
- باتری
- شمع
- وایر شمع
- دینام
- فیوز
- سوکت
- کوئل
- دلکو
- آفتامات
اکنون هر کدام از موارد بالا را به صورت مختصر معرفی می‌کنیم.
باتری
باتری منبع برق خودرو و عامل استارت خوردن خودرو است. وقتی ماشین خاموش باشد، باتری وظیفه‌ی برق‌رسانی به اجزایی مثل بالابرها، چراغ‌ها و از همه مهم‌تر استارت ماشین را دارد. هنگامی که خودرو روشن باشد، سیستم برق خودرو کار برق‌رسانی را انجام می‌دهد و باتری نیز شارژ می‌شود و در واقع وظیفه‌ی ذخیره‌سازی برق را بر دوش دارد.
شمع
وظیفه‌ی اصلی شمع خودرو زدن جرقه در سیلندر خودروها است. وقتی سوخت و هوا همزمان در سیلندر قرار دارند، شمع خودرو وارد عمل می‌شود و با ایجاد جرقه در سیلندر باعث به حرکت درآمدن پیستون‌ها می‌شود.
وایر شمع
وایر شمع‌ها وظیفه رساندن برق به شمع را در سیستم برق‌رسانی خودرو دارند. برقی که قرار است از کوئل به شمع‌ها برسد و در نهایت شمع با جرقه زدن باعث به حرکت درآمدن پیستون‌ها شود، دارای ولتاژی بسیار بالاست و نیاز است سیم‌های عایقی این وظیفه را بر عهده بگیرند.
دینام
برق خودرو به وسیله‌ی دینام تولید می‌گردد و در باتری ذخیره می‌شود. طریقه‌ی تولید برق توسط دینام به این صورت است که انرژی مکانیکی را طی فرایندی به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند تا برق خودرو تأمین شود. علاوه بر این، هنگامی که خودرو خاموش نیست، باتری توسط دینام شارژ می‌گردد.
فیوز
فیوزها برق ورودی به اجزای سیستم برق خودرو را کنترل می‌کنند تا از ورود برق با جریان بالا به اجزا جلوگیری شود و آسیبی به آن‌ها وارد نشود. اگر در جایی از سیستم برق خودرو مشکلی به وجود بیاید و جریان از حد مجاز بالا برود، سیم‌های باریکی که داخل فیوزها وجود دارند قطع می‌شوند و فیوز می‌سوزد. با سوختن فیوز برق از جریان خارج می‌شود تا به اجزای خودرو آسیب نرسد.
سوکت
وظیفه‌ی سوکت‌ها اتصال سیم‌ها به اجزای مصرف‌کننده‌ی برق خودروها می‌باشد. در تعریف بهتر سوکت‌ها می‌توان گفت رابطی هستند که سیم‌ها را به اجزای مصرف کننده‌ی برق خودرو متصل می‌کنند.
کوئل
کوئل یار کمکی شمع است. وظیفه‌ی کوئل ایجاد ولتاژ مورد نیاز برای جرقه زدن شمع است. به این صورت که برقی که دینام تولید می‌کند را می‌گیرد و با ولتاژ بسیار بالاتری به شمع منتقل می‌کند.
دلکو
همانطور که می‌دانید، تعداد شمع‌های موجود در خودرو به تعداد سیلندرهای خودرو بستگی دارد. این قطعه از اجزای سیستم برق خودرو وظیفه‌ی توزیع برق ولتاژ بالای ایجاد شده توسط کوئل را بین شمع‌ها دارد. وظیفه‌ی دیگری که به گردن دلکو است، قطع و وصل کردن جریان کوئل می‌باشد.
آفتامات
آفتامات وظیفه‌ی تنظیم ولتاژ تولید شده توسط دینام را دارد و از رسیدن صدمه به اجزای مصرفی برق خودرو جلوگیری می‌کند. نام دیگر آفتامات، رگولاتور می‌باشد.
تمامی این اجزا ممکن است روزی خراب شوند یا آسیبی ببینند و از آنجا که سیستم برق خودرو بسیار پیچیده است، امکان عیب‌یابی آن بسیار دشوار است و کار آسانی نیست. اما حال که با اجزای مختلف تأمین برق و سیستم توزیع برق آشنا شدید، بهتر است تا حدودی درباره خرابی اجزای برق خودرو و نحوه‌ی عیب‌یابی آن‌ها بدانید. در ادامه با انواع خرابی اجزای خودرو، نحوه‌ی عیب‌یابی سیستم برق خودرو و روش‌های روبرو شدن با این مشکلات را به شما آموزش خواهیم داد.
خرابی قطعات سیستم برق خودرو
ممکن است یک روز عادی سوار خودروی خود شده و با مشکل برق ماشین روبرو شوید. شاید هنگام استارت زدن خودروی شما روشن نشود و یا در هنگام کار با خودرو با مشکلات غیر معمول روبرو شوید. حال باید ببینید مشکل از کجاست؟
پاسخ دقیقی برای این سوال وجود ندارد؛ چون امکان هر نوع مشکلی برای خودروی شما وجود دارد. از نبودن برق کافی در باتری و ایراد داشتن شمع خودرو گرفته تا خرابی دینام ماشین و ده‌ها دلیل دیگر. اگر برق خودروی شما دچار مشکل باشد، احتمال اینکه یکی از مشکلات زیر در سیستم ایجاد شده باشد زیاد است:
خرابی دینام ماشین
یکی از دلایلی که ممکن است باعث ایجاد اختلال در سیستم برق خودرو شود، خرابی دینام ماشین است. علت خرابی دینام ممکن است گذشتن از طول عمر مفید آن، مشکل کامپیوتری، شکسته شدن تسمه، خراب شدن فیوز و … باشد. شایع‌ترین علائم خرابی دینام ماشین موارد زیر است:
- بوی بد در ماشین
- صداهای غیرعادی
- عدم نرمال بودن شدت نور چراغ‌ها و خاموش شدن یا روشن نشدن موتور
خرابی شمع خودرو
از شایع‌ترین مشکلات در سیستم برق خراب شدن شمع است. از علل خرابی شمع می‌توان به پایان طول عمر مفید، دوده گرفتن شمع، آغشته شدن شمع به روغن و… اشاره کرد. از علائم خرابی شمع می‌توان به:
- روشن نشدن یا سخت روشن شدن خودرو
- صدا و لرزش در هنگامی که خودرو در حالت بی‌حرکت قرار دارد
- شتاب نگرفتن یا به سختی شتاب گرفتن
- زیاد شدن مصرف بنزین یا سوخت
- روشن شدن چراغ چک خودرو
اشاره کرد.
خرابی باتری خودرو
باتری قلب ماشین است و اگر ایرادی برای باتری پیش بیاید، آن وقت با مشکلی بسیار جدی روبرو خواهیم بود؛ زیرا بدون وجود باتری هیچگونه کاری نمی‌توان با ماشین انجام داد. از علائم خرابی یا از کار افتادن باتری خودرو:
- روشن نشدن خودرو با وجود استارت خوردن آن
- روشن نشدن برق داخلی خودرو(کیلومترشمار، سیستم صوتی و …)
- اختلال در استارت خوردن در زمان‌های مختلف
- پایان یافتن عمر مفید باتری خودرو
- باتری به باتری کردن به صورت هر چند روز یک‌بار می‌باشند.
برق دزدی خودرو
به طور خلاصه برق دزدی به مصرف بدون دلیل برق توسط اجزای خودرو گفته می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود تا باتری خودروی شما به سرعت خالی شود. هنگامی که ماشین خاموش است، اجزایی از خودرو هستند که از برق باتری مصرف می‌کنند و این امری طبیعی است؛ زیرا دزدگیر، ساعت و… نیاز به برق دارند و همچنین مصرف چندانی از باتری نمی‌کنند. برق دزدی ممکن است از طرف وایر شمع، کوئل، رادیو، دزدگیر و یا سیستم صوتی خودرو باشد. برای اینکه پی ببرید کدام قسمت ماشین در حال برق دزدی است، باید به یک کارشناس یا مکانیک متخصص مراجعه کنید.
مشکلات برق خودرو می‌توانند عوامل دیگری نیز داشته باشند، اما در بیشتر مواقع با همین موارد که ذکر شد روبرو خواهید شد. همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد، سیستم برق خودرو سیستمی بسیار پیچیده است و بروز مشکل در آن در بسیاری از مواقع نیاز به یک متخصص دارد. اگر روزی شما نیز با مشکلاتی در حوزه برق خودرو روبرو شدید و نتوانستید پی ببرید مشکل از کجاست، بدون نگرانی و به راحتی می‌توانید از کارشناسی خودرو دیاکو امداد کمک بگیرید تا مشکل شما را در سریع‌ترین زمان ممکن پیدا و برطرف کنند. حتی زمانی که در جاده و یا داخل شهر دچار مشکلی شدید، می‌توانید از امداد خودرو سیار برای امداد و رسیدگی به ایرادات خودرو درخواست بکنید و یا به ادرس امداد خودرو همدان مراجعه کنید.
کلام آخر
سیستم برق خودرو بسیار مهم و پیچیده است و داشتن دانش و اطلاعات از این سیستم به مالکان وسایل نقلیه که ممکن است در خیلی از مواقع با مشکلات و مسائل مربوط به برق خودرو مواجه شوند ضروری است. ما نیز در این مقاله سعی کردیم به صورت کلی برق خودرو و اجزای مرتبط به آن را معرفی کنیم و به بررسی مشکلاتی در این حوزه بپردازیم که امکان دارد مالک خودرو روزی با آن روبرو شود. در نهایت امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد.