هرگاه کلمه شمع را می شنوید، احتمالا یاد شی کوچکی می افتید که نور و گرما تولید می کند. آیا شمع در ساختار بزرگ و پیچیده یک خودرو نقشی دارد؟ ممکن است سوال پیش بیاید که شمع در خودرو هم وظیفه انتقال نور و گرما را دارد؟ در این مقاله مختصر و مفید قصد داریم، درباره وایر شمع، کاربردها و انواع آن صحبت کنیم. در واقع خودروها از کنار هم قرار گرفتن قطعات کوچک و بزرگ تشکیل می شوند. وایر شمع یکی از این قطعات می باشد. سیم های وایر شمع که به عنوان کابل های جرقهزنی نیز شناخته می شوند، بخش مهمی از سیستم جرقه زنی هستند. نکته مهم این است، اگرچه سیم های شمع وایر به اندازه سایر قطعات خودرو، تعمیر و نگه داری نیاز ندارند، اما تعویض آنها قبل از خرابی می تواند در زمان و هزینه شما صرفه جویی کند. پس بهتر است راجب این شمع ها بیشتر بدانیم، تا زمان وقوع مشکل بهترین عملکرد را داشتهباشیم.
موتورهای خودرویی دارای سیم های وایر شمع هستند که جرقه را از سیم پیچ به شمع انتقال می دهند. ما در ادامه برای شما به صورت جزئی و کاملتر راجب شمع، انواع شمع و علائم خرابی وایر شمع ها صحبت می کنیم.
وایر شمع
همانطور که از شمع می دانید، وظیفه اصلی آن در رسانایی نور و گرما است. در این قسمت متوجه می شویم شمع وایر به صورت تخصصی چه کاری را در خودرو انجام می دهد. وایر شمع قطع های در ماشین برای رساندن جریان الکتریکی از یک سیستم جرقه زنی به محفظه احتراق یک موتور جرقه زنی است. این عمل باعث مشتعل کردن سوخت فشرده مخلوط هوا، توسط یک جرقه الکتریکی می شود. اگر بخواهیم به ساختار آن بپردازیم، باید گفت یک شمع دارای یک پوسته رزوهدار فلزی است که توسط یک عایق سرامیکی از الکترود مرکزی جدا شدهاست. الکترود مرکزی، که ممکن است حاوی یک مقاومت باشد، توسط یک سیم بسیار عایق شده به ترمینال خروجی یک سیمپیچ احتراق یا مگنتو متصل می شود. پوسته فلزی شمع به سر سیلندر موتور می پیچد و در نتیجه پوسته به صورت الکتریکی به زمین متصل می شود. الکترود مرکزی از طریق عایق چینی به داخل محفظه احتراق بیرون میزند.
یک یا چند شکاف جرقه بین انتهای داخلی الکترود مرکزی و معمولاً یک یا چند برآمدگی یا ساختار متصل به انتهای داخلی پوسته رزوهدار ایجاد میکند. وایر شمعها برای اندازهگیری یونیزاسیون در سیلندرها استفاده میشوند. این اندازهگیری جریان یونی برای جایگزینی سنسور معمولی فاز بادامک، سنسور ضربه و عملکرد اندازهگیری خطا استفاده میشود. نتیجه گرفته میشود، کاربرد و وظیفه اصلی وایر خودرو روشن کردن خودرو به کمک جرقه زدن می باشد به طوری که آنها جرقهای برای احتراق بنزین در محفظه احتراق موتور ایجاد میکنند. یعنی بدون وجود وایر شمع در موتور خودروهای سوختی، حرکت آن امکان پذیر نیست. در ادامه با قطعات وایر شمع آشنا می شویم.
قطعات وایر شمع
برای آشنایی بیشتر با ساختار وایر شمع، توصیه می شود این قسمت از مقاله را مطالعه کنید. قرار است، قطعات وایر خودرو را نام ببریم و توضیح کوتاهی درباره ارائه دهیم.
- ترمینال: بالای وایر شمع دارای یک ترمینال برای اتصال به سیستم جرقه زنی است. ساختار دقیق ترمینال بسته به استفاده از شمع متفاوت می باشد. بیشتر سیمهای شمع خودروهای سواری روی ترمینال شمع میچسبند.
- عایق: بخش اصلی عایق معمولاً از آلومینا متخلخل (Al2O3) ساخته شدهاست. برای بهبود مقاومت در برابر ردیابی جرقه سطحی لعاب می شود. کاربردهای اصلی آن فراهم کردن پشتیبانی مکانیکی و عایق الکتریکی برای الکترود مرکزی است.
- دنده: با افزایش طول سطح بین ترمینال، فشار قوی و محفظه فلزی شمع، شکل فیزیکی دنده ها برای بهبود عایق الکتریکی و جلوگیری از نشت انرژی الکتریکی در امتداد سطح ترمینال به محفظه فلزی عمل می کند. برخی از شمع ها بدون دنده تولید می شوند. بهبود استحکام دیالکتریک عایق باعث کاهش اهمیت آنها میشود.
- نوک عایق: دو شمع با زوایای مختلف، که یکی از آنها به طور منظم مصرف می شود، در حالی که سرامیک عایق دیگر شکسته و الکترود مرکزی کوتاه می شود. که این به دلیل نقص ساخت یا نوسان دما ایجاد می شود.
- مهر و موم: از آنجایی که شمع در هنگام نصب، محفظه احتراق موتور را نیز آب بندی می کند، برای اطمینان از عدم نشتی از محفظه احتراق، آب بند لازم است. مهر و موم های داخلی از پودر شیشه یا فلز فشرده ساخته می شوند، اما مهر و موم های سبک قدیمی معمولاً با استفاده از لحیم کاریهای چند لایه ساخته می شدند. مهر و موم خارجی معمولاً یک واشر خردکننده است.
- الکترودهای مرکزی: الکترود مرکزی از طریق یک سیم داخلی و معمولاً یک مقاومت سری سرامیکی به ترمینال متصل می شود تا انتشار نویز RF از جرقه را کاهش دهد. درباره الکترودهای مرکزی اطلاعات بسیاری برای مطالعه وجود دارد.
- الکترود جانبی (همچنین به عنوان “تسمه زمین” شناخته می شود) : از فولاد نیکل بالا ساخته شدهاست و در کنار پوسته فلزی جوش داده می شود. برخی از طرح ها هسته مسی را برای این الکترود فراهم کرده اند تا انتقال حرارت را افزایش دهد. الکترود جانبی همچنین می تواند دارای لنت های کوچک پلاتین یا حتی ایریدیوم به منظور افزایش عمر مفید باشد.
در واقع شمع وایر ممکن است ساده به نظر برسد اما بسیار هوشمندانه طراحی شده است. در ادامه این مقاله شما را با انواع شمع وایر آشنا می کنیم.
انواع وایر شمع
وایر شمع برای خودرو معمولا چهار نوع دارد. وایر شمع سیمی، وایر شمع ابریشمی، وایر شمع ترکیبی و وایر شمعهای بوبین دار از انواع وایرها هستند. با ما همراه باشید تا توضیحاتی از آن ها برای شم
ا شرح دهیم.
- وایر شمع سیمی: این نوع از وایرها از آلیاژهای مسی ساخته شده و با پوشش هایی از جنس روی عایق می شوند. این کابل ها در گذشته استفاده بیشتری داشته اما الان به دلیل عدم انعطاف پذیری، مقاومت پایین و ایجاد پارازیت در سیستم صوتی خودرو، کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.
- وایر شمع ابریشمی: این نوع از وایر بهترین نوع وایر شمع خودرو می باشد. این وایرها دارای انعطاف پذیری و مقاومت بالایی هستند. که دلیل مقاومت بالای آنها در بعضی مواقع جذب رطوبت می باشد و باعث ایجاد اختلال در کارکرد و مصرف بیش از حد بنزین می شود. همچنین به آن ها پارازیتگیر هم می گویند. در این وایرها به جای سیم از نخ های ابریشمی که با گرافیت ترکیب شده، استفاده می شود.
- وایر شمع ترکیبی: این وایرها از ترکیب وایرهای سیمی و وایرهای ابریشمی ساخته می شوند. درباره این وایرها می توان گفت، از وایرهای سیمی بهتر عمل می کنند و ویژگی های آن ها از وایرهای ابریشمی ضعیف تر می باشد.
- وایر شمعهای بوبین دار: از جدیدترین وایرها می توان به وایر شمعهای بوبین دار که از نیکل و کروم ساخته می شوند، اشاره کرد. نیکل و کروم به کار رفته در این وایرها از جذب رطوبت احتمالی جلوگیری می کنند. سرعت انتقال جریان در این وایرها زیاد است پس نتیجه گرفته می شود، مقاوت پایینی دارد.
در این قسمت به صورت مختصر با انواع وایر شمع آشنا شدید.
علائم خرابی وایر شمع ها
قبل از این که شما را از علائم خرابی وایر شمع ها آگاه کنیم، قصد داریم با راهنمایی کوتاه امداد خودرو همدان را معرفی کنیم تا در مواقع مشکل در وایرها بتوانید از آنها کمک بگیرید. اگر در جاده یا مکانی دور از دسترس تعمیرگاه به مشکل خوردید، حتما از امداد خودرو سیار کمک بگیرید. نه تنها در تعمیر یا تعویض وایر شمع خودرو بلکه در مواردی مانند تعویض یا تعمیر تسمه یا حتی تعمیر و تعویض باتری خودرو می توانید از کارشناسی خودرو دیاکو امداد کمک بگیرید. درباره خرابی وایر شمع ها می توان گفت، البته که در صورت عدم توجه راننده به وضعیت شمع ها، خودرو آسیب جدی نخواهد دید، اما عواقب آن قطعا در طول زمان ظاهر می شود. رایج ترین نتیجه این وضعیت، روشن نشدن موتور است. در ادامه علائم خرابی وایرها را برای شما ذکر می کنیم تا برای جلوگیری از آنها آماده باشید.
- انقباض موتور در حالت ساکن یا در حین رانندگی که باعث لرزش موتور می شود.
- ضعیف شدن موتور
- مصرف سوخت افزایش می یابد که به اصطلاحی دلیل آن خام سوزی است.
- دود بیشتری اگزوز به دلیل سوختن ضعیف، خارج می شود.
- بالا رفتن دمای موتور که دلیل آن، فشار بالا است.
در نهایت با وجود این علائم، عواقب جدی تری به زودی ظاهر می شوند. از ناخوشایندترین عواقب، خرابی موتور و انفجار مکرر در سیلندرها (زمانی که مخلوط هوا و سوخت به آرامی نمی سوزند، اما به شدت منفجر می شوند) است. نادیده گرفتن صدای فلزی برجسته در حین کارکرد موتور منجر به ظاهر شدن دود سیاه رنگ از لوله اگزوز میشود که نشان دهنده خرابی موتور می باشد.
کلام آخر
در سخن پایانی این مقاله برای شما نتیجه را شرح می دهیم. از مطالبی که نوشته شد، فهمیدیم وایر شمع یکی از اجزای اصلی و مهم ساختار خودرو می باشد. وایرها دارای ساختار فنی هستند که با جرقه زنی، الکتریسیته تولید می کنند. قطعات ویژهای دارند که نشان دهنده طراحی هوشمندانه آنها می باشد. در قسمت پایانی نیز شما را با علائم خرابی وایر شمع ها را روبرو کردیم. امیدوارم از مطالعه مقاله لذت برده و به هدف خود رسیده باشید.